سزاموئیدیت: علل، علائم، تشخیص و درمان
سزاموئیدیت (Sesamoiditis) یکی از مشکلات شایع در سیستم ارتوپدی است که معمولاً به التهاب و درد در ناحیه سزاموئیدها، که استخوانهای کوچک در داخل تاندونها هستند، اشاره دارد. این وضعیت عمدتاً در ناحیه انگشتان پا، به ویژه در زیر شست پا، رخ میدهد. سزاموئیدیت میتواند باعث درد و ناراحتی در فرد شود و عملکرد روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان سزاموئیدیت خواهیم پرداخت.
سزاموئیدها چیستند؟
سزاموئیدها استخوانهای کوچکی هستند که در داخل تاندونها قرار دارند و به تسهیل حرکت و کاهش اصطکاک کمک میکنند. معمولاً در نواحیای از بدن که درگیر حرکات پیچیده و بار زیاد هستند، مانند زانو، انگشتان پا و دستان، سزاموئیدها وجود دارند. این استخوانها معمولاً با فشار و فعالیتهای شدید به کار گرفته میشوند.
علل سزاموئیدیت
سزاموئیدیت معمولاً به دلیل فشار یا استفاده بیش از حد از مفصلهایی که در آنها سزاموئیدها وجود دارند، ایجاد میشود. برخی از علل شایع سزاموئیدیت عبارتند از:
- استفاده مفرط و فشار زیاد: افرادی که در طول روز مدت زمان زیادی روی پا میایستند یا دویدنهای طولانی دارند، به ویژه دوندهها، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سزاموئیدیت قرار گیرند.
- ضربههای مستقیم به ناحیه سزاموئید: ضربات مستقیم به انگشتان پا یا شست میتوانند باعث التهاب در ناحیه سزاموئیدها شوند.
- اختلالات بیومکانیکی: مشکلات در راه رفتن، مانند گامهای غیرطبیعی، میتوانند فشار بیشتری به سزاموئیدها وارد کنند و منجر به سزاموئیدیت شوند.
- آسیبهای مزمن: فعالیتهای ورزشی با فشار زیاد و تکرار آسیبهای کوچک میتوانند به مرور زمان باعث التهاب سزاموئیدها شوند.
- پوشیدن کفشهای نامناسب: کفشهای با پاشنه بلند یا کفشهای نامناسب ممکن است فشار زیادی به ناحیه انگشتان پا وارد کنند و به التهاب سزاموئیدها منجر شوند.
علائم سزاموئیدیت
علائم سزاموئیدیت به شدت التهاب و میزان آسیب بستگی دارد. برخی از علائم شایع این مشکل عبارتند از:
- درد در ناحیه شست پا یا انگشتان: درد معمولاً در قسمت جلوی پا، به ویژه در زیر شست یا سایر انگشتان پا، احساس میشود و ممکن است در هنگام راه رفتن، دویدن یا ایستادن تشدید شود.
- تورم و حساسیت: ناحیه اطراف سزاموئید دچار تورم و حساسیت میشود و لمس آن ممکن است دردناک باشد.
- مشکل در حرکت: به دلیل درد و ناراحتی، حرکت یا خم کردن انگشتان پا به سختی انجام میشود و این میتواند باعث کاهش عملکرد روزانه شود.
- احساس ناراحتی در هنگام ایستادن طولانی مدت: ایستادن طولانی مدت یا فعالیتهای فیزیکی که فشار زیادی به پا وارد میکنند میتوانند درد را تشدید کنند.
تشخیص سزاموئیدیت
تشخیص سزاموئیدیت معمولاً از طریق معاینه بالینی توسط پزشک ارتوپد انجام میشود. پزشک ممکن است از شما بخواهد که علائم خود را توصیف کرده و نحوه شروع درد را شرح دهید. علاوه بر معاینه فیزیکی، برای تأیید تشخیص، آزمایشهای تصویربرداری نیز ممکن است مورد نیاز باشد:
- رادیولوژی (X-ray): در صورتی که پزشک شک کند که یک مشکل استخوانی یا آسیب به سزاموئید وجود دارد، ممکن است از اشعه ایکس برای بررسی استخوانها و اطمینان از عدم شکستگی استفاده کند.
- MRI یا سونوگرافی: در صورتی که التهاب بافت نرم در اطراف سزاموئیدها وجود داشته باشد، MRI یا سونوگرافی میتواند برای بررسی وضعیت این بافتها مفید باشد.
درمان سزاموئیدیت
درمان سزاموئیدیت معمولاً به شدت علائم و میزان آسیب بستگی دارد. درمانها میتوانند شامل اقدامات غیر جراحی و جراحی باشند:
۱. درمانهای غیر جراحی
- استراحت: اولین اقدام در درمان سزاموئیدیت، استراحت دادن به پا است. باید از فعالیتهایی که فشار زیادی به ناحیه آسیبدیده وارد میکنند خودداری کنید.
- یخگذاری: استفاده از یخ در ناحیه دردناک برای کاهش تورم و التهاب مفید است. این کار را چند بار در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه انجام دهید.
- داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- استفاده از کفیهای طبی: در برخی از موارد، استفاده از کفیهای طبی یا پدهای نرم در داخل کفشها میتواند به کاهش فشار وارد شده به ناحیه آسیبدیده کمک کند.
- فیزیوتراپی: انجام تمرینات کششی و تقویتی برای تقویت عضلات اطراف مفصل و کاهش فشار به ناحیه آسیبدیده میتواند مفید باشد.
۲. درمانهای جراحی
در صورتی که درمانهای غیر جراحی مؤثر نباشند و علائم به مدت طولانی ادامه پیدا کنند، ممکن است نیاز به درمان جراحی وجود داشته باشد. در موارد نادر، اگر آسیب به سزاموئیدها بسیار جدی باشد، جراحی برای برداشتن سزاموئید آسیبدیده انجام میشود.
پیشگیری از سزاموئیدیت
برای پیشگیری از سزاموئیدیت، رعایت نکات زیر میتواند مفید باشد:
- پوشیدن کفشهای مناسب: استفاده از کفشهایی که پشتیبانی کافی از پا میکنند و فشار زیادی به انگشتان پا وارد نمیکنند، میتواند از بروز سزاموئیدیت جلوگیری کند.
- اجتناب از فعالیتهای با فشار زیاد: اگر فعالیتهای ورزشی خاصی انجام میدهید که فشار زیادی به پا وارد میکنند، باید حتماً زمان استراحت و بازیابی مناسب در نظر بگیرید.
- تقویت عضلات پا: تقویت عضلات اطراف مفاصل پا و شست میتواند به جلوگیری از آسیبهای ناشی از فشار زیاد کمک کند.
- انجام حرکات کششی: انجام حرکات کششی برای پاها به کاهش فشار و التهاب کمک میکند.
نتیجهگیری
سزاموئیدیت یکی از مشکلات شایع در سیستم عضلانی-اسکلتی است که میتواند به دلیل فشار زیاد و استفاده مفرط از پاها ایجاد شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به تسکین درد و بهبود عملکرد کمک کند. با استفاده از روشهای درمانی غیر جراحی و در موارد خاص جراحی، میتوان به بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره کمک کرد. برای مشاوره و درمان سزاموئیدیت، میتوانید با متخصصین ما در pardisortho.com تماس بگیرید و از خدمات ارتوپدی حرفهای بهرهمند شوید.