سیاتیک عبارت است از درد، سوزن سوزن شدن و یا بی حسی ناشی از تحریک ریشه عصب هایی که به سیاتیک منتهی می شوند. عصب سیاتیک طولانی ترین عصب بدن انسان است که از ناحیه کمری آغاز و تا انتهای پا امتداد می یابد. این عصب از نخاع شروع شده، از طریق باسن پایین می آید و سپس شاخه های آن در پشت ساق پا، مچ پا و پایین پا گسترش پیدا می کنند.
سیاتیک چیست ؟
سیاتیک نام یک عصب است. اصطلاح سیاتیک مربوط به دردی است که در طول عصبی به همین نام انتشارمییابد. این عصب طولانیترین عصب داخل بدن شما است که از لگن تا انتهای پا ادامه دارد و در طول مسیر خود به شاخههای متعددی تقسیم میشود. عصب سیاتیک از شبکه عصبی سکرال پلکسوس، شبکه عصبهای واقع در قسمت تحتانی کمر شروع میشود. عملکرد عمده این عصب انقباض عضلانی و قابلیت حسی آن است. این عصب قدرت تحرک و حس را در مناطق رانها، زانوها، پشت ساق پا، پاها و انگشتان فراهم میکند. هرگونه فشار بر روی این عصب میتواند باعث ایجاد درد در تمام طول عصب شود (یعنی مسیری که از کمر شروع میشود و از پشت پا پایین میآید و تا پاشنه پا میرسد) البته علائم ممکن است از یک درد خفیف تا ناتوانی و از کارافتادگی کامل متغیر باشد و گاهی ممکن است با احساس خارش، سوزش، بیحسی و ضعف عضلانی هم همراه باشد. این درد بهطور تدریجی شروع شده و با گذشت زمان افزایش مییابد و در هنگام نشستن، برخاستن، عطسه یا سرفهکردن بدتر میشود. ویژگی آن هم این است که معمولاً فقط یکی از اندامهای تحتانی شما را درگیر میکند. در موارد خیلی شدید بیماری، شاید حتی کنترل مثانه یا روده نیز از دست برود. این وضعیت اخیر، بسیار نادر، اما بسیار خطرناک است.
علائم سیاتیک
معمولاً سیاتیک یک نقطه از بدن را درگیر میکند. به طوری که درد از ران تا کف پا کشیده میشود. رایجترین علائم سیاتیک عبارت است از:
• احساس سوزش
• گزگز شدن
• درد شدید
• احساس لمسی و کرختی
• احساس ضعف در ناحیه رانها و ساق پا
راه ها و روش های درمان سیاتیک
روش بیو فیدبک
این روش درمانی باعث تسکین درد بیمار مبتلا به سیاتیک میشود. در حقیقت روش بیو فیدبک یک درمان فکری بدنی است که به شما آموزش می دهد چگونه در واکنش های عادی خود، درد یا فشار را کنترل کرده و تغییر دهید.
انجام فیزیوتراپی
هدف از فیزیوتراپی انجام تمرین های حرکتی مشخص برای تسکین و درمان درد سیاتیک کمر یا پا با هدف کاهش فشار بر عصب است. انواع روش های فیزیوتراپی شامل :
ماساژ عمیق بافت: هدف این تکنیک از بین بردن گرفتگی عضلات کمر و گردن و سایر قسمت های بدن است که می تواند باعث وارد شدن فشار به عصب سیاتیک و ریشه های عصب مربوط به آن باشد. متخصص فیزیوتراپی در این حالت از فشار مستقیم و مالش به منظور کاهش گرفتگی بافت های نرم (رباط ها، تاندون ها و عضلات) استفاده می کند.
گرما و سرما درمانی: با استفاده از گرما، متخصص فیزیوتراپی به دنبال خون رسانی بیشتر به نواحی هدف در بدن است. به این ترتیب افزایش جریان خون می تواند اکسیژن و مواد مغذی لازم را به نواحی مورد نظر در بدن برساند. سرما درمانی می تواند فرآیند گردش خون در بدن را آهسته کند و به این ترتیب به کاهش التهاب، اسپاسم عضلات و درد کمک موثر کند.
تحریک الکتریکی عصب از روی پوست : در این روش از یک ابزار جعبه ای شکل خاص که با نیروی باتری کار می کند و قابل حمل می باشد، برای تحریک عضلات از روی پوست استفاده می شود. در این حالت جریان متغیر الکتریسیته جاری برای کنترل درد شدید و کاهش اسپاسم عضله از طریق پوست مورد استفاده قرار می گیرد.
امواج مافوق صوت: در این روش از تاباندن امواج مافوق صوت برای دسترسی به بافت های عمیق عضلانی بدن و ایجاد گرمای لازم به منظور بهبود فرآیند چرخش خون و نیز کمک به تسریع فرآیند درمان بیمار مبتلا به سیاتیک استفاده می شود.
دارو درمانی و تزریق به ستون فقرات
روش های درمان از طریق مصرف دارو و تزریق به ستون فقرات به شرح زیر هستند:
مصرف و تزریق های استروئید اپیدورال: تزریق مواد استروئید که نقش موثر در کاهش التهاب دارد، می تواند به تسکین درد سیاتیک کمک کند.
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئید : مصرف این داروها می تواند به کاهش ورم و التهاب و نیز تسکین درد بیمار مبتلا به سیاتیک کمک موثر کند.
درمان از طریق تحریک عصب
درمان از طریق تحریک عصبی یا تحریک ستون فقرات یک روش بی خطر برای تحریک ستون پشتی یا اعصاب پیرامونی آن با استفاده از الکتریسته دارای سطح ولتاژ پایین است. در این حالت سیگنال های درد قبل از رسیدن آنها به مغز مسدود می شوند و به این ترتیب سیگنال های درد با احساس سوزش جایگزین می شود.
عمل جراحی
عمل جراحی مانند جراحی بسته ستون فقرات برای افرادی نیاز است که به روش های درمانی محافظه کارانه عکس العمل مثبت نشان نمی دهند، علائم بیماری آنها در حال پیشرفت است و با درد شدید به خاطر بیماری سیاتیک مواجه هستند.